Yemek yemeyi bırakamamanızın olası nedenleri
Arada bir açlık hissetmeniz normaldir. Belki de bütün gün arka arkaya toplantılar yaptınız ya da uçaktan yeni indiniz ve gördüğünüz her şeyi yemeye hazırsınız. Ancak, bu durumlar münferit olaylardır, bu nedenle nedenini saptamak kolaydır. Diğer durumlarda, aşırı iştah başka bir hastalığın belirtisi olabilir. Polifaji veya hiperfaji olarak bilinen aşırı yemek yeme isteği gelip gidebilir veya uzun süre devam edebilir. Garip bir şekilde, her zaman kilo alımına yol açmaz.
İştah arttığında, muhtemelen iki sorundan biri söz konusudur. Vücut daha fazla yakıt arzuluyor ya da iştah sinyalleri işini yapmıyor. Spesifik nedenler altta yatan koşullara bağlı olacaktır. İştahınızın neden kontrolden çıktığını anlayamıyor musunuz? Doktorunuzu ziyaret edin, ancak diğer belirtilere de dikkat edin. Aşağıdaki durumlardan biri bunun nedeni olabilir.
Hipoglisemi
Yoğun bir günde öğün atlamak hipoglisemiye veya anormal derecede düşük kan şekerine neden olabilir. Vücudunuz ciddi şekilde enerjiye ihtiyaç duyacaktır! Açlık, mide bulantısı, halsizlik ve baş ağrısı olasıdır. Bu durum sık sık yaşanırsa, erken uyarı semptomlarına karşı duyarsızlaşmak mümkündür. Hastalık yönetimi konusunda aşırıya kaçan diyabet hastaları da risk altındadır. Neyse ki, ortalama sağlıklı bir insan için hipoglisemi sadece karbonhidrat yiyerek tersine çevrilebilir. Diyabetli kişiler hipoglisemiyi önleme ve tersine çevirme konusunda doktorlarıyla konuşmalıdır.
Hipertiroidizm
Hipertiroidizm veya Graves hastalığı, tiroid bezi çok fazla tiroid hormonu ürettiğinde gelişir. Bu hormonlar tokluk sinyallerini bozarak iştahın artmasına neden olur. Tedavi tipik olarak anti-tiroid ilaçları ve selenyum eksikliğinin kontrol edilmesini gerektirir.
Artan gıda alımına rağmen kilo kaybı devam eder, bu nedenle oldukça kafa karıştırıcı olabilir. Ek semptomlar arasında sinirlilik, hızlı kalp atışı, ısı intoleransı ve el titremeleri bulunur. Graves hastalığı 200 kişiden sadece 1’ini etkiler, ancak kadınları etkileme olasılığı erkeklerden 7 ila 8 kat daha fazladır.
Adet Öncesi Sendromu
Adet öncesi sendromu, yumurtlamadan sonra ve adet kanamasından önce ortaya çıkan bir dizi semptomdur. Bunun nedeni hormonlardaki ciddi değişimdir. Kadınların yaklaşık %75’i adet öncesi sendromuna yakalanır ve belirtiler genellikle 30’lu ve 40’lı yaşların sonlarında daha da kötüleşir. İştah değişiklikleri ve yemek yeme isteği son derece yaygındır. Ayrıca uyku sorunları, yorgunluk, baş ağrısı, sinirlilik ve ruh hali değişimleri de yaşayabilirsiniz. Ayın o zamanına yaklaşıyorsanız, polifaji beklenir. Ama daha da kötüleşirse? Doktorunuzla veya doğum uzmanı ve jinekoloğunuzla konuşun.
Anksiyete, Depresyon veya Stres
Duygusal yeme çok gerçektir. Anksiyete, depresyon ve stres iştahı azaltabilir veya artırabilir ya da yeme alışkanlıklarını değiştirebilir. Bunun nedeninin hormonal dengesizlikler olduğu düşünülmektedir. Örneğin, 2019 yılında Nutrition Research’te yapılan bir çalışma, stresin tatlı ve rahatlatıcı yiyeceklere duyulan isteği artırdığını ortaya koymuştur. Ayrıca yağ tüketimini de teşvik ederek kilo alma riski oluşturuyor. Polifajinin kökeninde anksiyete, depresyon veya stres varsa, duygusal refah her şeyden önemlidir. Bilişsel davranışçı terapi, yoga ve egzersiz gibi sağlıklı öz bakım tekniklerini değerlendirin.
Diyabet
Aşırı açlık ve susuzluk, tip 1 ve 2 diyabette yüksek kan şekeriyle ilişkilidir. İnsülin, hücrelerin glikozu almasına yardımcı olma görevini yerine getirmediği için hücreler açlık çeker. Eğer “juvenil” tip 1 diyabetiniz varsa, bu belirtiye zaten aşinasınızdır. Ancak yetişkinler için aşırı açlık, tip 2 diyabetin öncüsü olan prediyabetin bir işareti olabilir. Risk altındaysanız kan testi yaptırın.
Kleine-Levin Sendromu
Kleine-Levin sendromu üç ana belirtiye neden olan nadir bir nörolojik bozukluktur: hiperfaji, hiperseksüalite ve hipersomnia (aşırı uykululuk). Bir kişinin günde 20 saat uyumasına neden olabilir. Ataklar gelip gider ve yaşla birlikte azalır. Bozukluk ayrıca son derece nadirdir, 1 milyonda sadece 1,5 kişiyi ve çoğunlukla ergen erkekleri etkiler.
İlaç Tedavisi
İştah artışı bazı ilaçların olası bir yan etkisidir. Kortikosteroidler, siproheptadin ve trisiklik antidepresanlar gibi ilaçlar bu semptomla bilinir. Yeni bir ilaca başladıysanız, yan etkilere dikkat edin. Doktorunuz reçetenizi değiştirebilir.
Sağlık sorunlarını nasıl fark edeceğinizin farkında olun ve belirtiler devam ederse zamanında doktora gidin.