Viral artrit: Nedenleri, belirtileri ve tedavileri
Viral artrit, viral bir enfeksiyon nedeniyle eklemlerin şişmesi ve tahriş olmasıdır. Viral enfeksiyonlar genellikle vücudun bir veya daha fazla bölgesinde lokalize hastalığa neden olur. Vücudun bağışıklık sistemi bu virüsler öldürülüp vücuttan atılana kadar onlarla savaşır ve ardından semptomlar azalır. Ancak, viral artrit durumunda, vücudun bağışıklık sisteminin tepkisi eklemlerde iltihaplanmaya neden olabilir. Bu nedenle, virüs öldürüldükten ve vücuttan atıldıktan sonra bile eklemlerdeki ağrı ve şişlik devam edebilir. Ciddi vakalarda eklemler kalıcı olarak değişerek deformiteye neden olabilir.
Viral artritin ana belirtisi bir veya daha fazla eklemde ağrı ve şişliktir. Ancak, hastalığa neden olan virüse bağlı olarak belirtiler biraz farklılık gösterebilir. Aşağıda virüslerin türü, vücudun semptomatik yanıtı ve kullanılan tedaviler açıklanmaktadır.
Viral Artritin Nedenleri ve Belirtileri
Hepatit Virüsü
Viral artrit vakalarının yaklaşık %10-14’ü hepatit-A virüsüne (HAV) bağlıdır. Bu virüs için oral-fekal yol bulaşma aracıdır. Hepatit-B virüsü (HBV) viral artrit vakalarının yaklaşık %20-25’ini oluşturur. Buradaki bulaşma şekli cinsel veya parenteraldir (bağırsak yoluyla). HCV için de benzer bir durum söz konusudur.
Bu virüslerin herhangi bir türünde, artrit belirtileri genellikle belirgin sarılık belirtileri ortaya çıkmadan önce belirgindir. Eklemlerde, özellikle el ve bacaklarda (bilekler, dirsekler, ayak bilekleri ve dizler) ağrı ve şişlik görülür. İltihaplanma sarılık geçtikten haftalar sonra da devam eder.
Parvovirüs B19
Parvovirüs B19, hem yetişkinleri hem de çocukları eşit yoğunlukta etkileyebilen yaygın bir virüstür. Yol açtığı hastalık beşinci hastalık olarak adlandırılır. Yetişkinler genellikle enfeksiyondan sonraki üç hafta içinde el ve bacak eklemlerinden herhangi birinin etkilenebileceği ağrılı eklemler bildirir. Enflamasyon genellikle iki hafta sonra azalır ancak ileride tekrarlayabilir. Çocuklarda vücudun herhangi bir ekleminde yetişkinlere göre daha çabuk iyileşen bir ağrı görülebilir.
Virüs solunum yolu salgıları, kan nakli ve plasenta yoluyla anneden bebeğe geçebilir. Plasenta yoluyla bulaşması halinde, özellikle birinci ve ikinci trimesterde fetüsün hayatı tehlikeye girebilir.
Kızamıkçık Virüsü
Kızamıkçık oldukça bulaşıcı, ancak vakaların çoğunda kadınları etkileyen hafif bir viral hastalıktır. Belirtileri arasında virüs vücuda girdikten bir hafta sonra başlayan eklem ağrılarının eşlik ettiği döküntüler yer alır. Diğer hastalıklardan farklı olarak iltihaplanma belirgin bir belirti değildir, ancak eklemler sertleşir ve ağrılı hale gelir. Belirtiler genellikle iki hafta içinde kaybolur, ancak ciddi vakalarda aylarca görülmeye devam edebilir. Unutulmaması gereken bir diğer önemli faktör de kızamıkçık aşısının da eklem ağrısına neden olabileceği ve ağrının en az 2 hafta boyunca devam edebileceğidir.
Kızamıkçık virüsü, genellikle kış ve bahar aylarında üreyen solunum yolu (özellikle nazofarengeal) salgıları yoluyla yayılır.
HIV
İnsan bağışıklık yetmezliği virüsü (HIV) AIDS’e neden olan virüstür. HIV ile yeni enfekte olmuş kişilerde gribe sıklıkla eklem ağrısı eşlik eder. AIDS’li kişilerin yaklaşık %10’unda özellikle omuz, diz ve dirseklerde olmak üzere şiddetli eklem ağrıları görülür. HIV, artritin diğer çeşitli türlerini de tetikleyebilir.
Bunların dışında Alphavirüs, Epstein-Barr virüsü, Kabakulak virüsü, Herpes simpleks virüsü ve Adenovirüs de artrit oluşturma kapasitesine sahiptir.
Viral Artrit Tedavisi
Tedavi çoğunlukla semptomatiktir ve hastalığın ciddiyetine göre farklı yaklaşımlar kullanır.
- Aspirin, asetaminofen gibi reçetesiz satılan ağrı kesiciler ve ibuprofen veya naproksen gibi nonsteroid antienflamatuvar ilaçlar (NSAIDS) reçete edilir.
- Şiddetli eklem ağrısı durumunda sıvı aspirasyonu yapılır. Bu teknik, bir aspiratör veya şırınga kullanılarak eklemlerden belirli miktarlarda sıvı çekilmesini içerir.
- Nadir durumlarda immünoglobulinler de uygulanır.
Aşı yaptırarak, güvenli seks uygulayarak ve solunum sıvılarından kaynaklanan virüsleri önleyen yüz maskeleri kullanarak viral artrite yakalanmak önlenebilir.