Diyabetik bir kişi günde kaç karbonhidrat tüketmeli
Bir diyabet hastası için günlük beslenme düzenini kontrol etmek son derece önemlidir. Şeker seviyesini yükseltebilecek ve düşürebilecek pek çok yiyecek vardır. İşin püf noktası, hangisinin sizin için doğru olup olmadığını bilmektir. Karbonhidratları saymak, diyabetik yemek planınıza karar verirken atmanız gereken ilk adımdır.
Karbonhidratlar Şeker Hastaları İçin Neden Önemlidir?
Diyabet, vücudunuzun karbonhidratları düzgün bir şekilde işleyememesidir, bu da kan şekeri seviyelerinin dalgalanmasına neden olur. Burada, vücudunuz glikozu emmek için ya daha az insülin üretir ya da hiç üretmez. Karbonhidratlar diyabet tedavisine katkıda bulunurlar çünkü genellikle vücudunuzda parçalanarak glikoz oluştururlar ve gerektiğinde kan şekeri seviyelerini yükseltirler.
Diyabetik Bir Kişi Ne Kadar Karbonhidrat Yemelidir?
Sağlıklı, yetişkin erkek ve kadınlar için diyet referans alımı günde 130 g’dır. Ancak diyabet hastaları için bu seviye kişiden kişiye farklılık gösterir. Bir diyabetlinin ihtiyaç duyduğu ortalama karbonhidrat miktarı, günlük kalori alımının yaklaşık %45-65’i kadardır. Ancak, şimdiye kadar yapılan araştırmalar henüz ideal bir miktar ortaya koyamamıştır, bu nedenle bu belirlenmiş bir standart değildir.
Yediğiniz karbonhidrat miktarı kilonuza, yaşınıza, yaşam tarzınıza, aktivite düzeyinize, aldığınız ilacın/insülinin türüne ve miktarına, kan şekeri düzeyinize ve ulaşmak istediğiniz hedefe uygun olmalıdır. Örneğin, nispeten hareketsiz bir yaşam tarzınız varsa daha az karbonhidrat yemeniz gerekecektir.
Tip 1 Diyabet için
Günde birden fazla enjeksiyon alıyorsanız, karbonhidrat seviyenize bağlı olarak insülin alımını değiştirmeniz gerekir. Her gün sabit bir doz ilaç alıyorsanız, karbonhidrat alımı değiştirilmeli ve zaman ve miktar ile tutarlı olmalıdır. Bu sadece şeker seviyelerini dengelemekle kalmayacak, aynı zamanda hipoglisemi riskini de azaltacaktır.
Tip 2 Diyabet için
Porsiyon büyüklüğünü kontrol etmenin ve sağlıklı gıdaları tercih etmenin tip 2 diyabet hastaları üzerinde daha iyi etkileri olduğu görülmüştür. Bu yemek planlaması yaşlılar için daha uygundur.
Karbonhidratları Nasıl Sayarsınız?
Bir yemek planı oluştururken, yemekten önce ve sonra kan şekerinizi, düzenli öğünlerinizde ne ve ne kadar yediğinizi ve tükettiğiniz karbonhidrat ve yağ seviyelerini gözlemlemeniz gerekir.
- Doktorunuzla görüşün ve her gün ihtiyacınız olan hedef karbonhidrat miktarını belirleyin.
- Karbonhidrat içeren gıdaları tanıyın.
- Gıdalardaki karbonhidrat miktarını nasıl tahmin edeceğinizi öğrenin.
- Günlük diyetinizdeki karbonhidratları toplayın, gereken yerlerde miktarları değiştirin ve buna göre yiyin.
Yüksek Karbonhidrat İçeren Yiyecekler
Yüksek miktarda karbonhidrat içeren gıdalardan bazıları; poğaça ve simit gibi her türlü hamur işi – pirinç ve mısır gibi tahıllar – makarna – patates ve yer elması – bezelye, mercimek gibi baklagiller ve bezelye ve yeşil fasulye hariç belirli fasulyeler – yoğurt – çilek hariç tüm meyveler – dondurma, kek, turta ve kurabiye gibi tatlılar – kızarmış gıdalar – işlenmiş gıdalar – ve şekerli içecekler ve biradır. Bunlar sağlıklı bir birey için tam olarak zararlı olmasa da şeker hastalarını etkileyebilir.
Karbonhidrat Sayısının Hesaplanması
Belirli bir gıdadaki karbonhidrat miktarını anlamanın farklı yolları vardır:
- Konserve veya paketlenmiş ürünler söz konusu olduğunda, besin değeri etiketini kontrol edin. Paketin porsiyon büyüklüğüne ve karbonhidrat sayısına bakarak gerekli sayıyı hesaplayın. Burada belirtilen karbonhidrat seviyesinin şeker, lif ve nişastayı içereceğini unutmayın.
- Doğal ürünler söz konusu olduğunda veya yemeğinizi pişirirken, besin değerleri sağlayan kitaplara veya web sitelerine başvurabilirsiniz.
- Karbonhidratlı yiyecekleri seçerken, besin ve lif açısından zengin olanları tercih edin.
Karbonhidratlarınızı her zaman sebze, tahıl, meyve ve süt ürünleri şeklinde ve doğal kaynakların yan etkisi olmayacağından şeker, yağ veya sodyum eklenmemiş olanlardan aldığınızdan emin olun. Ayrıca, aşağıdakilere de dikkat edin:
- Kilo vermeniz gerekiyorsa, düşük kalorili gıdalar arayın.
- Kalple ilgili rahatsızlık riskini azaltmanız gerekiyorsa, düşük doymuş ve trans yağları arayın.
- Kan basıncını düşürmeniz gerekiyorsa, düşük sodyumlu gıdalara bakın.
Yemek planınızı belirledikten sonra, yemeklerden önce ve sonra kan şekeri seviyenizi düzenli olarak kontrol edin. Seviyelerdeki ani artışlara bağlı olarak, diyetinize ince ayar yapabilir ve yiyecekleri alternatifleriyle değiştirebilirsiniz. Şeker ve yağ alımını kısıtlamanın yanı sıra karbonhidrat sayımı yaparak diyabetinizi kolayca kontrol altına alabilirsiniz.