Tężec: Powszechne i rzadkie przyczyny, objawy i zapobieganie

Tężec jest również nazywany szczękościskiem, ponieważ wpływa na układ nerwowy, powodując bolesne skurcze mięśni, zwłaszcza mięśni szczęki, co utrudnia poruszanie szczękami. Bakteria tężca jest powszechna w środowisku i można ją znaleźć w glebie, kurzu i oborniku.

Występuje w postaci zarodników, które są uśpione, ale stają się aktywne po dostaniu się do organizmu człowieka przez skaleczenia i rany. Na szczęście szczepionka przeciw tężcowi zapobiega zakażeniu ludzi tą bakterią, a nieliczne odnotowane przypadki zakażeń dotyczą osób, które nigdy nie zostały zaszczepione przeciwko tężcowi.

Jak można zarazić się tężcem?

Zakażenie tężcem jest wywoływane przez bakterię znaną jako Clostridium tetani. Chociaż bakteria ta jest dość powszechna, może wywołać infekcję tylko wtedy, gdy dostanie się do krwiobiegu, co oznacza, że potrzebuje punktu wejścia, aby dostać się do organizmu. Takimi punktami mogą być pęknięcia skóry lub rany.

Niektóre z powszechnych sposobów infekcji to rany zanieczyszczone plwociną, brudem lub kałem. Rany kłute spowodowane przez szpilkę, gwóźdź lub igłę również mogą stać się punktem wejścia dla bakterii. Innymi przyczynami są oparzenia, urazy powypadkowe i urazy z martwą tkanką. W rzadkich przypadkach zakażenie tężcem może być również spowodowane infekcjami zębów, ukąszeniami owadów, zabiegami chirurgicznymi i zastrzykami.

Objawy tężca

Kiedy bakteria tężca dostaje się do organizmu, zwykle ma postać zarodników. Po wniknięciu do organizmu zarodniki przekształcają się w bakterie, które mogą wytwarzać silną toksynę znaną jako tetanospasmina. Toksyna ta jest odpowiedzialna za wpływanie na układ nerwowy i powodowanie skurczów mięśni. W zależności od rodzaju rany, pojawienie się objawów zakażenia tężcem trwa zwykle od 3 do 21 dni. Niektóre z typowych objawów to

• Skurcze mięśni, zwykle w żołądku.
• Usztywnienie mięśni szczęki.
• Trudności w połykaniu.
• Ból i sztywność ciała.
• Ból głowy, gorączka, pocenie się, drgawki.
• Zmiany ciśnienia krwi i przyspieszone tętno.

Czy tężec jest śmiertelny?

Tężec jest poważną infekcją bakteryjną i może być śmiertelny, jeśli nie jest leczony. Toksyna tężcowa może rozprzestrzeniać się w układzie nerwowym, wpływając na mięśnie niezbędne do oddychania. W ciężkich przypadkach pacjenci nie są w stanie oddychać i może być konieczne podłączenie ich do aparatury podtrzymującej życie.

Chociaż nie ma testów laboratoryjnych, które mogłyby potwierdzić tężec, lekarze zwykle mogą zdiagnozować infekcję na podstawie objawów i historii pacjenta. Leczenie obejmuje neutralizację toksyn, podawanie antybiotyków i leków kontrolujących skurcze mięśni. Na szczęście tężec nie jest zaraźliwy i nie rozprzestrzenia się drogą powietrzną ani poprzez kontakt z chorym.

Aby nigdy nie zachorować na tężec

Szczepienia: Zaszczepienie się jest najlepszą obroną przed zakażeniem tężcem. Jeśli nigdy nie otrzymałeś szczepionki przeciw tężcowi, porozmawiaj z lekarzem o jej natychmiastowym przyjęciu. Innym ważnym szczegółem, o którym należy pamiętać, jest to, że szczepionka nie działa przez całe życie. Nawet jeśli byłeś już wcześniej szczepiony, szczepienia przypominające są zalecane raz na 10 lat dla osób w każdym wieku.

Pierwsza pomoc: Pielęgnacja ran również odgrywa ważną rolę w zapobieganiu zakażeniu tężcem. Natychmiastowa i dobra pielęgnacja ran może zapobiec nie tylko tężcowi, ale także kilku innym infekcjom. Wszelkie rany cięte lub kłute, takie jak te spowodowane przez gwóźdź lub szpilkę, muszą być natychmiast leczone. Nawet niezainfekowane rany, takie jak pęcherze, zadrapania lub wszelkie pęknięcia skóry wymagają leczenia.

Współczesna nauka sprawiła, że średnia liczba zakażeń tężcem jest minimalna. Jeśli jednak minęło dużo czasu od zastrzyku przeciwtężcowego, jesteś podatny na infekcję. Porozmawiaj z lekarzem o swojej historii medycznej i o tym, kiedy ostatnio otrzymałeś szczepionkę przeciw tężcowi. Jeśli powinieneś się zaszczepić, małe ukłucie może uchronić Cię przed dość paskudną infekcją.