Objawy i sposoby, w jakie objawia się niedobór witaminy B12

Chociaż niedobór witaminy B12 jest dość powszechny na całym świecie, często trudno jest zdiagnozować ten niedobór tylko na podstawie objawów. Wynika to z faktu, że niedobór witaminy B12 objawia się bardzo zróżnicowanym zakresem objawów, od zawrotów głowy po zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, z których wszystkie mogą być spowodowane inną dolegliwością lub niedoborem. Co więcej, chociaż witamina B12 jest rozpuszczalna w wodzie, wątroba może ją przechowywać, w przeciwieństwie do innych witamin, w ilościach, które mogą wystarczyć na dobre 3-5 lat, nawet po zaprzestaniu spożywania pokarmów bogatych w witaminę B12. W rezultacie objawy niedoboru witaminy B12 mogą pojawić się znacznie później niż na początku niedoboru. Wysoki poziom kwasu foliowego z suplementów lub wzbogaconej żywności może również maskować niedobór witaminy B12.

Chociaż niedobór może wystąpić z powodu braku witaminy B12 w diecie, jak w przypadku wegetarian lub wegan, może on również wystąpić, gdy organizm nie może jej skutecznie wchłonąć. Jeśli więc występuje u Ciebie którykolwiek z poniższych czynników ryzyka, warto zwracać uwagę na objawy i okresowo sprawdzać poziom witaminy B12.

• Wegetarianizm.
• Weganizm.
• Alkoholizm.
• Zaburzenia żołądka lub jelit.
• Stosowanie leków zobojętniających i inhibitorów pompy protonowej przez długi czas.
• Operacja zmniejszenia żołądka.
• Niedokrwistość złośliwa.
• Starzenie się.
• Uwarunkowania genetyczne.

Ponieważ witamina B12 jest zaangażowana w tak wiele funkcji w organizmie, od produkcji DNA, RNA i czerwonych krwinek po wytwarzanie energii, niedobór witaminy B12 może objawiać się wieloma różnymi objawami. Oto ich lista.

Zawroty głowy

Jeśli często odczuwasz „szum w głowie”, gdy wstajesz po długim siedzeniu lub podczas wchodzenia po schodach, możesz mieć niedobór witaminy B12. Niski poziom tej witaminy w organizmie może powodować utratę równowagi, zwłaszcza przy zbyt szybkich ruchach. Jeśli zawroty głowy występują zbyt często, warto udać się do lekarza i wykonać badanie krwi w celu wykrycia poziomu witaminy B12. Zawroty głowy są klasycznym objawem niskiego ciśnienia krwi, a niskie ciśnienie krwi jest częstym skutkiem niedoboru witaminy B12.

Drętwienie lub uczucie szpilek i igieł

Uczucie drętwienia lub „szpilek i igieł” jest powszechne, jeśli siedzisz lub stoisz w określonej pozycji przez zbyt długi czas. Jeśli jednak odczuwasz je nawet wtedy, gdy nie ściskasz ani nie wywierasz nacisku na żadną część ciała, może to wskazywać na niedobór witaminy B12. Niedobór witaminy B12 nie tylko obniża ciśnienie krwi, ale także zmniejsza produkcję zdrowych czerwonych krwinek we krwi, zmniejszając w ten sposób dopływ tlenu do innych narządów. To właśnie powoduje drętwienie.

Uczucie mrowienia może być również spowodowane demielinizacją komórek nerwowych – niektóre komórki nerwowe są pokryte ochronną osłonką zwaną osłonką mielinową, która przyspiesza transmisję sygnału nerwowego. Brak witaminy B12 prowadzi do degeneracji osłonki mielinowej.

Blada lub żółta skóra

Blada i żółtawa skóra jest jednym z najczęstszych objawów niedoboru witaminy B12. Możesz nawet zauważyć lekki żółty odcień w białkach oczu, podobnie jak w przypadku żółtaczki. Gdy poziom witaminy B12 w organizmie spada, czerwone krwinki stają się kruche i zaczynają rozkładać się na bilirubinę. Podczas gdy bladość skóry wskazuje na spadek poziomu funkcjonalnych czerwonych krwinek, zażółcenie można przypisać zwiększonemu poziomowi bilirubiny – tego samego związku, który powoduje, że skóra pacjentów z żółtaczką staje się żółta.

Zmiany skórne, bielactwo i ból języka

Wszelkie zmiany w zawartości witaminy B12 w organizmie mogą prowadzić do problemów skórnych, takich jak bielactwo, zapalenie skóry, przebarwienia lub trądzik. Zmiany skórne, zwłaszcza te, które nie reagują na żadne inne leczenie, są najprawdopodobniej spowodowane niedoborem witaminy B12. Włosy i paznokcie również mogą ulec zmianie.

Zapalenie języka jest kolejnym objawem niedoboru witaminy B12. W tym stanie język staje się gładki i traci kubki smakowe, co może utrudniać przyjmowanie pokarmów i dodatkowo zmniejszać spożycie składników odżywczych.

Słabe widzenie

Jeśli doświadczasz niewyraźnego lub podwójnego widzenia, mimo że nie masz żadnych zaburzeń wzroku, możesz mieć niedobór witaminy B12. Witamina B12 jest niezbędna do optymalnego funkcjonowania nerwów. Niedobór witaminy B12 może uszkodzić nerw wzrokowy – nerw, który przekazuje informacje i sygnały z oka do mózgu – powodując zaburzenia widzenia. W badaniu dzieci ze słabym wzrokiem zgłosiły poprawę widzenia po suplementacji witaminą B12.

Osłabienie mięśni

Jeśli byłeś w stanie z łatwością podnosić ciężary na siłowni, ale teraz nie jesteś w stanie unieść nawet małego plecaka, twoje mięśnie mogą być słabe. Osłabienie mięśni jest oznaką niedoboru witaminy B12, ponieważ mięśnie nie otrzymują wystarczającej ilości tlenu (z powodu niskiej liczby czerwonych krwinek) do wykonywania codziennych czynności.

Ciągłe zmęczenie i duszności

To normalne, że czujesz się zmęczony po długim dniu w pracy lub po intensywnym treningu. Ale jeśli czujesz się zmęczony przez cały czas, nawet jeśli nie wykonałeś żadnej fizycznie (lub psychicznie) forsownej aktywności, przyczyną może być niedobór witaminy B12. Brak witaminy B12 wpływa na zdolność krwi do przenoszenia tlenu. Ponieważ wszystkie narządy nie otrzymują wystarczającej ilości tlenu, możesz często odczuwać zmęczenie i duszności. Ponadto witamina B12 jest jedną z witamin niezbędnych do przekształcania glukozy z pożywienia w energię. Jej niedobór może niekorzystnie wpływać na metabolizm glukozy i zmniejszać ilość uwalnianej energii.

Problemy żołądkowe

Jeśli doświadczasz biegunki lub wzdęć, mimo że utrzymujesz zdrową dietę, oznacza to, że Twój organizm może nie wchłaniać prawidłowo witaminy B12. Z tego powodu komórki przewodu pokarmowego nie otrzymują wystarczającej ilości tlenu, co prowadzi do problemów trawiennych, takich jak gazy, zaparcia, biegunka, utrata apetytu i utrata masy ciała.

Utrata pamięci

Większość z nas ma dobrą pamięć długoterminową, ale często zapomina, gdzie trzyma kluczyki do samochodu, klucze do domu, a nawet okulary. Ale jeśli to „zapominanie” staje się codziennością, przyczyną może być niski poziom witaminy B12. Niedobór witaminy B12 może powodować łagodniejszy rodzaj demencji, który przypomina pierwsze stadium choroby Alzheimera. Ponieważ długotrwały niedobór witaminy B12 został powiązany z chorobą Alzheimera lub demencją, dobrym pomysłem jest okresowe sprawdzanie poziomu witaminy, zwłaszcza jeśli w rodzinie występowały te zaburzenia.

Depresja

Jeśli ostatnio czujesz się ogólnie źle bez bezpośredniej przyczyny, niedobór witaminy B12 może odgrywać rolę w generowaniu „złego nastroju”. Uważa się, że witamina B12 jest czynnikiem determinującym metabolizm jednowęglowy, który jest niezbędny do funkcjonowania nerwów. Ponadto, ponieważ witamina B12 jest kofaktorem w syntezie dopaminy (hormonu szczęścia), jej niedobór może obniżyć poziom dopaminy w organizmie. Chociaż nie jest jasne, jak dokładnie witamina B12 wpływa na złożoną chorobę, jaką jest depresja, badania pokazują, że pacjenci z depresją mają obniżony poziom witaminy B12 we krwi. W rzeczywistości terapeuci często przepisują 1 mg witaminy B12 osobom cierpiącym na depresję.

Zaburzenia psychiczne

Chociaż rzadko, odnotowano kilka przypadków, w których długotrwały niedobór witaminy B12 spowodował zaburzenia psychiczne, takie jak zaburzenia obsesyjno-kompulsywne i psychozy, szczególnie u osób starszych.

Powikłania wynikające z ignorowania długotrwałego niedoboru witaminy B12

Długotrwały niedobór witaminy B12 lub kobalaminy może prowadzić do wielu komplikacji zdrowotnych.

Niedokrwistość złośliwa

Witamina B12 jest niezbędna do produkcji zdrowych czerwonych krwinek. W przypadku niedoboru witaminy B12 organizm jest zmuszony do produkcji nieprawidłowo dużych czerwonych krwinek lub megaloblastów, które nie funkcjonują prawidłowo. Powoduje to spadek ogólnej liczby zdrowych czerwonych krwinek we krwi, prowadząc do anemii. Niedokrwistość megaloblastyczna spowodowana niedoborem witaminy B12 jest często nazywana niedokrwistością złośliwą.

Niedokrwistość złośliwa jest jednak zarówno czynnikiem ryzyka, jak i powikłaniem niedoboru witaminy B12. Niedokrwistość ta jest chorobą autoimmunologiczną, w której organizm niszczy białka czynnika wewnętrznego, co z kolei hamuje wchłanianie witaminy B12.

Ciężka niedokrwistość może prowadzić do trudności w oddychaniu podczas wysiłku, zmęczenia, a także objawów związanych z zastoinową niewydolnością serca, takich jak obrzęk kostek, trudności w oddychaniu i częste oddawanie moczu w nocy.

Demencja i choroba Alzheimera

Te zaburzenia mózgu są głównymi powikłaniami długotrwałego niedoboru witaminy B12. Wraz z witaminami B9 i B6, witamina B12 kontroluje poziom aminokwasu homocysteiny we krwi. Podwyższony poziom homocysteiny wiąże się z atrofią mózgu.

Choroby układu krążenia

Choroby serca to kolejne poważne ryzyko związane z niedoborem witaminy B12. Podczas gdy dieta wegetariańska jest w dużej mierze uważana za zdrowszą dla serca niż dieta niewegetariańska, niedobór kobalaminy neguje ten korzystny efekt. Wynika to z faktu, że osoby z niskim poziomem witaminy B12 mają wysoki poziom homocysteiny, co zwiększa ryzyko chorób serca. W rzeczywistości u wegan niedobór witaminy B12 może podnieść poziom homocysteiny do poziomu dwukrotnie wyższego niż u wegetarian i czterokrotnie wyższego niż u wszystkożerców.

Problemy z płodnością

Niedobór witaminy B12 może powodować zmiany w owulacji i rozwoju komórki jajowej. Zwiększony poziom homocysteiny spowodowany niedoborem może również prowadzić do poronienia. Matka z niedoborem witaminy B12 może również przekazać niedobór dziecku, a niski poziom witaminy B12 w okresie niemowlęcym jest również powiązany ze słabym rozwojem poznawczym.