Naukowo udowodnione przyczyny raka pochwy
Rak pochwy to rzadki rodzaj raka, który rozpoczyna się w pochwie lub rozprzestrzenia się do pochwy z innych części ciała, takich jak szyjka macicy, macica lub jajniki. Pierwszy typ nazywany jest pierwotnym rakiem pochwy, podczas gdy drugi typ znany jest jako wtórny rak pochwy.
Dokładna przyczyna większości nowotworów pochwy nie jest znana. Szereg innych schorzeń może powodować, że komórki pochwy stają się rakowe. Naukowcy zidentyfikowali jednak pewne czynniki, które mogą powodować raka pochwy.
Istnieją różne rodzaje czynników ryzyka. Niektórych czynników ryzyka, takich jak wiek lub rasa, nie można zmienić. Ale inne czynniki, którym można zapobiec, takie jak palenie tytoniu, spożywanie alkoholu i dieta, zdecydowanie można zmienić. Czasami osoba z jednym lub kilkoma takimi czynnikami ryzyka może nigdy nie zachorować na raka pochwy. Z drugiej strony, brak czynników ryzyka nie oznacza, że dana osoba nie zachoruje na tę chorobę. Poniżej wymieniono niektóre dobrze znane przyczyny raka pochwy.
Wiek powyżej 70 lat
Rak płaskonabłonkowy pochwy występuje głównie u starszych kobiet. Tylko 15% przypadków występuje u kobiet w wieku poniżej 40 lat. Około 50% przypadków występuje u kobiet w wieku powyżej 70 lat.
Zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego
Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) to grupa ponad 150 powiązanych ze sobą wirusów. Ponieważ niektóre z nich powodują wzrost zwany brodawczakiem, są one znane jako wirusy brodawczaka. Brodawki są powszechnie znane jako kurzajki i nie są nowotworami. Podczas gdy niektóre typy wirusa brodawczaka ludzkiego powodują powszechne brodawki na dłoniach i stopach, inne typy mogą powodować brodawki na ustach lub języku. Niektóre typy wirusa brodawczaka ludzkiego mogą infekować zewnętrzne części narządów płciowych zarówno u mężczyzn, jak i kobiet. Może on również występować w okolicy odbytu, powodując powstawanie wypukłych, wyboistych brodawek. Zazwyczaj wirus brodawczaka ludzkiego 6 i wirus brodawczaka ludzkiego 11 są główną przyczyną brodawek narządów płciowych. Te dwa typy są rzadko związane z rakiem i dlatego nazywane są typami niskiego ryzyka wirusa brodawczaka ludzkiego. Wirusem brodawczaka ludzkiego można zarazić się poprzez kontakt skóra do skóry. Jednym ze sposobów rozprzestrzeniania się wirusa brodawczaka ludzkiego jest seks, w tym stosunek pochwowy i analny, a nawet seks oralny. Prawie 9 na 10 nowotworów pochwy i stanów przedrakowych jest powiązanych z zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego.
Palenie papierosów
Palenie papierosów zwiększa ryzyko zachorowania na raka pochwy u kobiet ponad 2-krotnie. Nie ma bezpiecznego limitu palenia.
Picie alkoholu
Spożywanie alkoholu może zwiększać ryzyko zachorowania na raka pochwy. Badanie przeprowadzone na kobietach spożywających alkohol wykazało więcej przypadków raka pochwy niż oczekiwano. W innym badaniu, w którym uwzględniono również inne czynniki ryzyka, stwierdzono zmniejszone ryzyko raka pochwy u kobiet, które nie spożywają alkoholu.
Rak macicy lub szyjki macicy w wywiadzie
Rak pochwy jest częściej diagnozowany u kobiet, które w przeszłości chorowały na raka ginekologicznego, w tym raka szyjki macicy lub wczesne zmiany komórek szyjki macicy, które zostały uznane za przedrakowe.
Rak macicy 3-krotnie zwiększa prawdopodobieństwo zachorowania na raka pochwy, a kobiety, które przeszły radioterapię z powodu raka macicy, są bardziej zagrożone.
Występowanie raka szyjki macicy lub stanu przedrakowego zwiększa ryzyko zachorowania na raka płaskonabłonkowego pochwy. Wynika to z faktu, że rak szyjki macicy i rak pochwy mają podobne czynniki ryzyka, takie jak zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego i palenie tytoniu. Czasami uważa się, że leczenie raka szyjki macicy za pomocą radioterapii zwiększa ryzyko wystąpienia raka pochwy. Potrzeba jednak więcej badań, aby potwierdzić tę teorię.
Osłabiona odporność z powodu HIV i tocznia
HIV (ludzki wirus niedoboru odporności) to ten sam wirus, który powoduje śmiertelny AIDS (zespół nabytego niedoboru odporności). Zakażenie wirusem HIV może również zwiększać ryzyko raka pochwy, ponieważ osłabia układ odpornościowy.
Toczeń, choroba autoimmunologiczna, również zwiększa podatność na raka pochwy.
Historia radioterapii miednicy
Radioterapia przeprowadzona na miednicy z innego powodu może również nieznacznie zwiększać ryzyko raka pochwy. Powikłanie to jest jednak niezwykle rzadkie.
Nieprawidłowości w pochwie
Pochwa jest wyłożona płaskimi komórkami zwanymi komórkami płaskonabłonkowymi. Jednak w niektórych przypadkach, u około 40% kobiet, które już zaczęły miesiączkować, pochwa może mieć jeden lub więcej obszarów wyłożonych innym rodzajem komórek zwanych komórkami gruczołowymi. Te obszary komórek gruczołowych nazywane są gruczolistością. Chociaż gruczolistość zwiększa ryzyko rozwoju raka jasnokomórkowego, rak ten występuje dość rzadko.
Noszenie pessara
U niektórych kobiet rozciągnięte więzadła miednicy mogą powodować zwisanie macicy do pochwy lub nawet wystawanie poza pochwę. Jedną z metod leczenia tego stanu jest noszenie pessara, urządzenia, które utrzymuje macicę na miejscu. Niektóre badania wykazują, że przewlekłe podrażnienie pochwy u kobiet stosujących pessary może nieznacznie zwiększać ryzyko raka płaskonabłonkowego pochwy. Związek ten jest jednak niezwykle rzadki i potrzeba więcej badań, aby udowodnić, że pessary faktycznie powodują raka pochwy.