Wat is vestibulodynie en hoe beïnvloedt het de vagina

Er heerst genoeg taboe rond seksuele gezondheid van vrouwen en seksuele voorlichting. Over vaginale pijn wordt nauwelijks gepraat. Dit verklaart waarom je misschien nog nooit van deze aandoening hebt gehoord. Vestibulodynie is een vorm van vulvodynie (onverklaarbare pijn in het vulvagebied) die wordt gekenmerkt door pijn en gevoeligheid bij de vaginale opening als reactie op een lichte aanraking. Door onwetendheid, verkeerde informatie en taboes rond seksuele gezondheidsproblemen lijden veel vrouwen in stilte omdat ze niet de juiste behandeling kunnen vinden of zich nooit realiseren dat het een erkende, behandelbare lichamelijke aandoening is.

Symptomen

Vrouwen die lijden aan vestibulodynie ervaren pijn, een branderig gevoel en een ruw gevoel bij de ingang van het vaginakanaal als reactie op elke lichte aanraking in dat gebied.

Er zijn geen lichamelijk zichtbare symptomen behalve roodheid en gevoeligheid in sommige gevallen.

De pijn kan vrouwen weerhouden van verschillende activiteiten zoals penetrerende seks, tampons gebruiken of zelfs fietsen.

Sommigen kunnen pijn ervaren bij het dragen van strakke kleding.

De pijn kan ook optreden tijdens het plassen, sporten of gewoon door te lang te zitten.

Diagnose

De diagnose vestibulodynie is een proces van eliminatie. Artsen zullen normaal gesproken biopsieën en tests doen om andere oorzaken van de pijn, zoals infecties of kanker, uit te sluiten. De aandoening wordt vaak verkeerd gediagnosticeerd als ‘spruw’, wat een soort schimmelinfectie is die in de vagina voorkomt. Regelmatige behandelingen tegen spruw kunnen de pijn verergeren, dus vraag je arts altijd om bevestiging met de juiste tests.

Oorzaken

Er is geen bepaalde oorzaak van vestibulodynie bekend. Artsen veronderstellen dat het een gevolg is van overgevoelige zenuwuiteinden in de gevoelige huid bij de vaginale opening. Het kan ook het gevolg zijn van hormonale factoren, genetische factoren en bekkenbodemdisfunctie.

De volgende factoren kunnen er echter voor zorgen dat het erger wordt.

Herhaalde schimmelinfecties en behandelingen die leiden tot pijn.
Seksueel misbruik.
Bevalling.
Laserbehandeling of chirurgie.
Huidirritaties door doucheproducten, wasmiddelen of hygiëneproducten.

Behandeling

Zodra de diagnose is gesteld, zijn er een aantal manieren om de pijn te behandelen, zoals:

Verdoving, topische crèmes.
Antidepressiva.
Anti-convulsiva.
Chirurgie om het aangetaste weefsel te verwijderen.

Helaas kunnen deze medicijnen nadelige bijwerkingen hebben en is een operatie slechts een laatste redmiddel. Niet-medische behandelingen die kunnen helpen zijn:

Psychosociale therapie om te helpen omgaan met de vaak begeleidende symptomen van depressie of angst.

Meditatie en ontspanningstechnieken.

Acupunctuur (alleen bij een gediplomeerd behandelaar die ervaring heeft met vulvarpijn).

Het uitsluiten van oxalaathoudend voedsel zoals spinazie, bieten, pinda’s en chocolade uit het dieet.

Een andere vorm van behandeling zijn bekkenspierversterkende oefeningen. Het versterken van deze spieren kan helpen bij het verlichten van een deel van de pijn die gepaard gaat met vestibulodynie, maar het is voor alle vrouwen belangrijk om te doen. De kegeloefening houdt je bekkenspieren en -weefsel sterk genoeg om je organen op hun plaats te houden. Als je bekkenspieren zwak worden, kan dat leiden tot verminderde blaascontrole en veel andere complicaties.

Hoe voer je een kegeloefening uit

Zoek de spieren rond je urinebuis en anus die je gebruikt om urine tegen te houden of om het plassen te stoppen.

Dit zijn de spieren die je moet leren samentrekken en loslaten.

Ga comfortabel zitten in een bureaustoel en adem uit terwijl je deze bekkenspieren samentrekt.

Houd 2-3 seconden vast en laat dan los.

Probeer bij elke herhaling de tijd dat je de samentrekking vasthoudt te verlengen.

Als je deze oefening eenmaal onder de knie hebt, kun je hem overal en altijd discreet doen. Je kunt het zelfs opnemen in een aantal basisbekkenstrekkingen of yogahoudingen.

Dit soort pijn kan heel moeilijk en bijna traumatisch zijn om mee om te gaan. Vrouwen die aan deze aandoening lijden, kunnen seks gaan associëren met angst en extreme pijn. Uiteindelijk leidt dit tot frustratie in seksuele en romantische relaties. Het is belangrijk dat vrouwen zichzelf kunnen informeren over hun lichaam. Ondersteunende en geïnformeerde partners, familie en vrienden kunnen ook een grote hulp zijn bij het omgaan met vestibulodynie.