Wat is uitdroging: Symptomen, risico’s en preventie

Water is de essentie van het leven. Van oudsher is de sleutel tot overleven van alle soorten die zich op het land hebben gevestigd, gehydrateerd blijven. Water beslaat 75% van het menselijk lichaam, waar het voedingsstoffen en organisch materiaal transporteert, oplost, aanvult en afvalstoffen afvoert. Bovendien reguleert het de activiteiten van vloeistoffen, cellen, weefsels, bloed, lymfe en klierafscheidingen.

De gemiddelde persoon heeft 42 liter water in zijn of haar lichaam! Zelfs een klein verlies van water kan leiden tot uitdroging.

Uitdroging is geen eenvoudige gezondheidskwestie. Je lichaam kan door verschillende oorzaken op elk moment vocht verliezen. Daarom is het van vitaal belang dat je altijd gehydrateerd blijft.

Wat is uitdroging?

Water maakt minstens tweederde van je lichaam uit en speelt een grote rol in de normale lichaamsfuncties, waaronder het elimineren van schadelijke gifstoffen en het bevorderen van een goede spijsvertering. Als je lichaam het water verbruikt, moet het verloren vocht voldoende worden vervangen om een mogelijke onbalans tussen de zouten en suikers in je lichaam te voorkomen.

Uitdroging treedt op wanneer je meer water verbruikt of verliest dan je binnenkrijgt. Als gevolg daarvan heeft je lichaam moeite om normale functies uit te voeren. We kunnen elke dag water verliezen door uitgeademde lucht of door andere lichaamsuitscheidingen zoals zweet, urine en ontlasting. Je lichaam kan op deze manier ook een kleine hoeveelheid zouten verliezen. Naarmate je meer water verliest zonder het te vervangen, loop je een groter risico op uitdroging. Als het niet behandeld wordt, kan ernstige uitdroging zelfs tot de dood leiden.

Wie loopt het risico op uitdroging?

Ongeacht je leeftijd kun je uitgedroogd raken als je niet genoeg water hebt gedronken – vooral als het warm is of als je een zware fysieke inspanning levert. Bergbeklimmers en wandelaars hebben meer kans om snel water te verliezen door de verhoogde uitwisseling van gassen op hooggelegen plaatsen. Atleten zijn ook vatbaar voor de gevolgen van uitdroging.

Als het om kinderen of baby’s gaat, is speciale zorg nodig omdat hun lichaam gevoeliger is voor waterverlies. Daardoor is hun behoefte aan water groter dan die van volwassenen. Naarmate je ouder wordt, kun je je dorstgevoel verliezen, waardoor het risico op uitdroging toeneemt. Zelfs bij mensen met dementie blijkt het risico op uitdroging zes keer zo groot te zijn.

Mensen die lijden aan een nierziekte, diabetes of bijnieraandoeningen zijn ook vatbaar voor uitdroging. Als je onder invloed van alcohol bent, verliest je lichaam meer water dan normaal omdat je vaker plast, wat uiteindelijk leidt tot uitdroging.

Tekenen en symptomen van uitdroging waar je op moet letten

De eerste tekenen van uitdroging zijn een blozend gezicht, een droge mond of een droge tong met dik speeksel. Andere symptomen van milde uitdroging zijn

Extreme dorst.
Droge, warme huid.
Moeite met plassen.
Donkere, gele urine.
Weinig of geen urine.
Duizeligheid.
Zwakte.
Hoofdpijn.
Huilen met weinig of geen tranen.
Slaperig of prikkelbaar.
Constipatie.
Spierkrampen.

In het geval van ernstige uitdroging kunnen de dingen iets ernstiger worden. Je kunt extreme dorst hebben of je prikkelbaar en verward voelen; je bloeddruk kan drastisch dalen; je kunt een snelle hartslag hebben en zwaar ademen; je kunt zelfs koorts hebben of het bewustzijn verliezen.

Chronische uitdroging kan je lichaamsorganen aantasten en leiden tot nierstenen, lever-, gewrichts- en spierschade of zelfs cholesterolproblemen. Of je nu een milde of ernstige vorm van uitdroging hebt, je moet heel voorzichtig zijn en het verloren vocht zo snel mogelijk weer aanvullen.

Oorzaken van uitdroging

Van het verliezen van water door veelvuldig plassen tot het verliezen van lichaamsvocht door zweten, er zijn een aantal manieren waarop je uitgedroogd kunt raken. Er zijn nog andere belangrijke oorzaken van uitdroging, zoals:

Diarree.
Braken.
koorts
Virale gastro-enteritis.
Bacteriële infecties.
Voedselvergiftiging.
Diabetes insipidus.
Alcoholisme.

Wanneer moet je medische hulp zoeken?

Hoewel er bepaalde tekenen zijn die erop wijzen dat je uitgedroogd bent, kan het hebben van een of meer van deze symptomen gedurende een langere periode betekenen dat het tijd is om medische hulp te zoeken. Zorg ervoor dat je een arts bezoekt als je last hebt van:

Koorts boven de 38 Celsius.
Diarree gedurende meer dan 2 dagen.
Meer of constant braken gedurende meer dan een dag.
Gewichtsverlies.
Verwarring.
Zwakte.
Verminderde urineproductie.

Wanneer is het tijd voor dringende medische hulp?

Je symptomen kunnen ernstiger worden als je nog steeds regelmatig lichaamsvocht verliest zonder het te vervangen. In zo’n geval moet je onmiddellijk dringende medische hulp inroepen! De symptomen in dergelijke gevallen zijn onder andere

Koorts boven de 39 Celsius.
lusteloosheid
Hoofdpijn.
Flauwvallen
Aanvallen.
Pijn op de borst of in de buik.
Moeite met ademhalen.
Geen urine in de afgelopen 12 uur.

Tekenen van uitdroging bij baby’s

Zoals eerder besproken, zijn baby’s kwetsbaarder voor uitdroging. Daarom moet je ze onmiddellijk medische hulp geven als je symptomen ziet zoals:

Verzonken zachte plek (fontanel) op hun hoofd.
Weinig of geen tranen als ze huilen.
Droge mond.
Weinig natte luiers.
Slaperigheid.
Snelle ademhaling.

Tips om uitdroging te voorkomen

Water speelt een zeer belangrijke rol om ervoor te zorgen dat je lichaamsfuncties zonder haperingen verlopen. Het is belangrijk dat je je lichaam aanvult met voldoende water om de effecten van verloren lichaamsvocht tegen te gaan.

Vergeet niet om overal water bij je te hebben – vooral als je voortdurend fysieke activiteiten onderneemt of als het weer te warm is naar je zin. Een goede vuistregel is om zoveel mogelijk water te drinken totdat je urine een lichtgele kleur heeft. Donkere urine kan alleen betekenen dat je lichaam zijn best doet om lichaamsvocht vast te houden.

Het is ook belangrijk om individuele aandacht te besteden aan mensen die ziek zijn, omdat ze de neiging hebben om snel uitgedroogd te raken. Als je het negeert of onbehandeld laat, kan uitdroging zeker veranderen in een levensbedreigende aandoening.