Waarom hebben mensen met een snelle stofwisseling een korter leven?

Ben je wel eens jaloers geweest op die vriend die een geweldige stofwisseling lijkt te hebben? Misschien kunnen ze een heel feestmaal opeten en toch mager blijven, allemaal dankzij een hogere stofwisseling.

Hoewel ze misschien in vorm kunnen blijven zonder veel lichaamsbeweging en door alles te eten wat ze op hun bord krijgen, kunnen ze in feite vroeg sterven.

Uit onderzoek blijkt dat mensen die meer energie verbruiken, sneller schade aan hun organen oplopen en eerder sterven.

Om te begrijpen waarom dit gebeurt, moeten we eerst weten wat het metabolisme is en waarom het van persoon tot persoon verschilt.

Wat is stofwisseling?

In deze context bespreken we het metabolisme niet als resultaat van voeding en lichaamsbeweging, maar als iets dat alle levende systemen voortdurend doen. Bekend als de Basale Metabolische Snelheid of BMR, verbrandt elk individu wat energie, zelfs in rust. Deze energie wordt gebruikt om de lichaamsprocessen soepel te laten verlopen. Hoewel het BMR deels wordt beïnvloed door onze spiermassa, kan het van persoon tot persoon verschillen op basis van genetica.

Mensen met een hoger BMR verbranden van nature meer calorieën dan anderen, zelfs als ze niet aan lichaamsbeweging doen. Daardoor kunnen zij veel meer eten dan anderen zonder veel aan te komen. Ons BMR wordt grotendeels beïnvloed door de genen die we erven.

Hoe zijn stofwisseling en veroudering met elkaar verbonden?

Onze cellen hebben voortdurend behoefte aan energie. Die halen ze uit het bloed in de vorm van glucose en slaan ze op als glycogeen voor toekomstig gebruik.

In een cel zijn de mitochondriën de centra van de celademhaling. In deze intracellulaire organen wordt glycogeen afgebroken tot energie, water en kooldioxide. Daarbij ontstaat warmte en een aantal vrije radicalen.

Deze vrije radicalen beschadigen vervolgens onze eiwitten en ons DNA, wat leidt tot het proces dat wij algemeen kennen als veroudering. In mechanische termen kan dit worden beschouwd als de regelmatige slijtage van onderdelen.

Met andere woorden, hoewel metabolisme belangrijk is om cellen te helpen energie te gebruiken voor hun eigen behoeften, veroorzaken de bijproducten van metabolisme uiteindelijk veroudering.

Waarom heb ik een hoge basale stofwisseling?

Deze vraag kan beantwoord worden vanuit een evolutionair standpunt. In het begin van de 20e eeuw werd voorgesteld dat organismen die sneller energie verbranden, korter leven. Maar waarom verbranden zij sneller energie?

Elk dier speelt een rol in zijn omgeving. Sommige zijn roofdieren, andere worden prooi. Aangenomen wordt dat roofdieren zich sneller moeten ontwikkelen en groeien, sneller de reproductieve leeftijd moeten bereiken en meer nakomelingen moeten baren (allemaal activiteiten die meer energie vergen) om hun genen door te kunnen geven aan de volgende generatie.

Bijgevolg verbruiken ze in korte tijd meer energie, putten zichzelf uit en sterven.

Bij de mens is aan de hand van neanderthalerfossielen waargenomen dat vrouwen die paren en baby’s krijgen eerder sterven dan vrouwen die dat niet doen.

De menselijke levensstijl verandert veel sneller dan onze genen kunnen evolueren en bijhouden. Ook kunnen medische ingrepen een leven verlengen dat vroeger door een hoger BMR veel eerder zou zijn beëindigd.

Er is dus een goede kans dat onze stofwisselingssnelheid gewoon een spel is – sommigen van ons hebben misschien een hoger BMR geërfd van onze vroegere voorouders en anderen een lager.

Ga ik eerder dood als mijn BMR hoger is?

Voor degenen die zich deze vraag stellen: dat is wat de wetenschap zegt! Uit recent onderzoek naar calorierestrictie blijkt echter dat mensen met een hoger BMR die beperkt eten, hun levensduur juist kunnen verlengen.

Door metabolische veranderingen teweeg te brengen, kan calorierestrictie de meest voorkomende oorzaken van sterfte voorkomen, waaronder diabetes, kanker en hartziekten. Deze opvatting ondersteunt de noodzaak van een evenwichtige voeding en lichaamsbeweging, met name de rol van gecontroleerd eten om langer te leven.

Hoeveel eerder zal iemand met een hoger BMR sterven? Voor elke honderd calorieën stijging van het energieverbruik per dag, steeg het sterfterisico met een factor 1,29. Dus, als iemand met een dagelijks calorieverbruik van 1200 kcal 70 jaar leeft, zou iemand met een lichaamsverbruik van 1300 kcal 55 jaar leven.

Dit geldt echter niet voor mensen wier lichaam van nature meer energie verbruikt als gevolg van de toegenomen lichaamsbeweging.

Dus, als lichaamsbeweging ervoor zorgt dat u meer calorieën verbrandt, is dat een goede zaak! Het komt er dus op neer dat het voor iemand in vorm net zo belangrijk is om een evenwichtig dieet te volgen en regelmatig te bewegen als voor iemand met overgewicht of obesitas, ongeacht de snelheid van je stofwisseling of je lichaamstype.

Een gezonde levensstijl komt het leven van iedereen in gelijke mate ten goede, ongeacht het metabolisme.