Verschillende soorten depressie en hoe ze zich uiten

Depressie is tegenwoordig een van de meest voorkomende psychische aandoeningen en kan ons dagelijks functioneren beïnvloeden. Door omstandigheden zal ieder van ons ten minste één keer in zijn leven last hebben van een matige tot lichte depressie. Dankzij de groeiende aandacht voor dit onderwerp zoeken steeds meer mensen hulp en zijn ze in staat om te herstellen en een normaler leven te leiden. Er zijn verschillende soorten depressie en niet iedereen lijdt aan dezelfde soort. Hoewel de symptomen van depressie hetzelfde blijven, zijn er verschillen in onder andere de manier waarop de depressie zich uit, de duur en de triggers. Hieronder staan enkele van de verschillende verschijningsvormen van depressie:

Depressieve stoornis

De depressieve stoornis is een van de meest slopende stoornissen, zo niet de meest slopende. Naar schatting 7% van de bevolking lijdt aan een depressieve stoornis en de symptomen zijn sterk genoeg om iemand zichzelf pijn te laten doen. De mentale symptomen zijn meestal prikkelbaarheid, rusteloosheid, gebrek aan concentratie, hopeloosheid, hulpeloosheid, waardeloosheid, schuldgevoelens, gebrek aan energie en extreem verdriet. Lichamelijke symptomen zijn onverklaarbare pijnen, veranderingen in slaapgewoonten, veranderingen in eetlust, gebrek aan libido, maag-darmproblemen en gewichtsverlies of -toename. Vaak zijn de triggers te wijten aan een bepaalde gebeurtenis, maar soms kunnen ze zich ook ontwikkelen zonder triggers. Als er sprake is van een familiegeschiedenis, is er een hoger risico op het ontwikkelen van de ziekte. Meestal helpt een combinatie van medicijnen en gesprekstherapie 80 tot 90 procent van de mensen om de depressie te overwinnen en ervan te herstellen.

Dysthymie

Dysthymie is een vrijwel onbekende stoornis, maar kan ook een van de meest voorkomende vormen van depressie zijn op dit moment. Dit type is veel minder ernstig dan de depressieve stoornis, maar het leed is heel reëel en pijnlijk. De sombere stemming bij dysthymie duurt lang, meestal meer dan een jaar. Mensen die lijden aan dysthymie kunnen functioneren, in tegenstelling tot Major depressive disorder, maar functioneren niet adequaat of optimaal. Symptomen zijn onder andere gebrek aan concentratie, vermoeidheid, veranderingen in slaap en eetlust samen met een constante lage stemming. De aanleiding kan een gebeurtenis zijn, maar dat is niet noodzakelijk voor de ontwikkeling van dysthymie. Dit type depressie reageert positiever op gesprekstherapie en medicatie is misschien niet nodig.

Postnatale depressie

Er wordt gemeld dat ongeveer 85% van de moeders een soort verdriet voelt zodra hun baby is geboren, maar bij ongeveer 16% van hen kan een verdriet worden vastgesteld dat hun dagelijkse activiteiten belemmert. Deze depressie wordt gekenmerkt door gevoelens van extreem verdriet, eenzaamheid, vermoeidheid, hopeloosheid, zelfmoordgedachten, angst om de baby pijn te doen en gevoelens van loskoppeling van het kind. Het ontwikkelt zich bijna altijd binnen een jaar na de bevalling en kan minstens een paar maanden duren. Een combinatie van medicatie en gesprekstherapie blijkt nuttig te zijn voor mensen die lijden aan postnatale depressie.

Seizoensgebonden Affectieve Stoornis

Ongeveer 4 tot 6 procent van de volwassen bevolking kan lijden aan een seizoensgebonden affectieve stoornis (Seasonal Affective Disorder, SAD). Hoewel veel mensen zich niet lekker voelen tijdens de wintermaanden, wordt de seizoensgebonden affectieve stoornis gekenmerkt door verhoogde prikkelbaarheid, vermoeidheid overdag, gewichtstoename en sommige symptomen van angst. Men denkt dat de natuurlijke afname van zonlicht tijdens de wintermaanden kan bijdragen aan de gevoelens van depressie, maar de oorzaak is niet helemaal bekend. De depressie kan variëren van mild tot matig, maar kan soms ook ernstig zijn. De depressie verbetert echter tegen de tijd dat de lente begint en wordt meestal behandeld met licht- of kunstlichttherapie.

Psychotische depressie

Psychose is een mentale toestand die zich onderscheidt door valse beelden of geluiden, hallucinaties genoemd, en valse overtuigingen, wanen genoemd. Soms kan de depressie zo ernstig worden dat iemand tegelijk met de depressie een psychose ontwikkelt. Dit betekent dat patiënten catatonisch kunnen worden, het bed helemaal niet meer uitkomen en dingen gaan zien en horen die er niet zijn. Een combinatie van antipsychotica en antidepressiva blijkt te helpen, maar elk individueel geval moet worden geëvalueerd voordat een definitief behandelplan wordt opgesteld.

Bipolaire stoornis

Bipolaire stoornis is een van de meest onbegrepen vormen van depressie en vereist mogelijk een rigoureuzere behandeling. Deze depressie wordt gekenmerkt door lange perioden van depressie die worden opgevolgd door perioden van manie of hypomanie voordat ze weer terugkeren naar depressieve perioden. Hoewel de symptomen van depressie erg lijken op de symptomen van de depressieve stoornis, onderscheiden de manische periodes dit van andere vormen van depressie. Symptomen van manie zijn onder andere hoge energie, op hol geslagen gedachten, opwinding, riskant en impulsief gedrag, verandering in slaappatronen, slecht beoordelingsvermogen en grillig gedrag. Deze stoornis treft 2 tot 3 procent van de bevolking en heeft een zeer hoog zelfmoordrisico. Een familiegeschiedenis van deze stoornis verhoogt het risico. De behandeling bestaat uit medicatie die bekend staat als stemmingsstabilisatoren.