Omgevingsfactoren van obesitas waar je je bewust van moet zijn
Het is weekend en je kijkt naar de nieuwste tv-serie. Het verhaal is zo meeslepend dat je niet eens wilt opstaan om een maaltijd te koken. Waarom bestel je niet gewoon een grote, cheesy, sappige hamburger of pizza en een grote frisdrank om het door te spoelen? Natuurlijk kun je jezelf in het weekend wat ruimte geven. Maar ben je je ervan bewust dat je zojuist hebt toegegeven aan enkele van de meest voorkomende keuzes in je levensstijl die obesitas veroorzaken?
Hoewel sommigen van ons genetisch vatbaar zijn voor obesitas, beweren deskundigen dat de huidige “epidemie” van obesitas meer te maken heeft met milieu- en gedragsfactoren dan met biologische of genetische factoren. De WHO definieert de omgeving in relatie tot gezondheid als “alle fysieke, chemische en biologische factoren buiten een persoon en al het gedrag dat daarmee samenhangt”.
Heel eenvoudig gezegd beïnvloeden milieufactoren zoals het klimaat, de beschikbaarheid en variëteit van voedsel, de mate van vervuiling van lucht, water, gewassen en huis, flora en fauna en infrastructuur allemaal onze levensstijl en ons gedrag – zoals waar we wonen, wat we eten, wat we doen voor de kost, hoe we reizen, hoe we ons kleden, wat we doen voor ontspanning en hoe we slapen. Al deze levensstijl- en gedragsfactoren beïnvloeden vervolgens onze gezondheid. Ook obesitas is een functie van dergelijke levensstijl- en gedragsfactoren. Laten we eens kijken naar 3 leefstijl- en omgevingsfactoren die obesitas veroorzaken.
Gebrek aan lichaamsbeweging
Een van de meest voorkomende omgevingsfactoren van obesitas is een gebrek aan lichaamsbeweging. Aangezien de mensheid is overgegaan van een agrarisch naar een industrieel en tegenwoordig digitaal tijdperk, is onze manier van werken veranderd van hard werken in open velden naar zittende banen achter de computer. Dit heeft onze lichamelijke activiteit drastisch verminderd omdat we meer tijd zittend doorbrengen.
We doen geen fysieke activiteiten zoals regelmatig oefeningen doen of zelfs wandelen. Laten we eerlijk zijn, om tijd te besparen rijden we veel liever overal heen met de auto, zelfs als de afstand kort is.
De meesten van ons nemen liever de lift of de roltrap op kantoor, in winkelcentra en op andere plaatsen in plaats van de trap, zelfs als we geen beperkende gezondheidstoestand hebben.
We kopen veel liever boodschappen, kleding en zelfs medicijnen online, zodat we niet naar warenhuizen hoeven te sjokken en door de schappen hoeven te rommelen. Het valt natuurlijk niet te ontkennen dat dit tijd bespaart. Maar dit betekent ook dat we afzien van de weinige fysieke activiteit die we kunnen doen na een dag ploeteren achter het bureau op kantoor.
De trap nemen in plaats van de lift, wandelen in het park en het gebruik van de auto vermijden voor korte afstanden zijn enkele van de gemakkelijkste manieren om ervoor te zorgen dat ons lichaam enige vorm van beweging krijgt.
Obesitas bij kinderen is ook een groeiend probleem. Een van de redenen is dat kinderen meer geïnteresseerd zijn in televisie kijken of videospelletjes spelen dan in buitenactiviteiten zoals voetballen of naar het park gaan.
Als je een harige vriend hebt, laat je kinderen hem dan meenemen voor een wandeling. Speel in het weekend een buitenspel met je kinderen, ga samen zwemmen of neem ze mee voor een wandeling. De ouder-kind band die je hierdoor versterkt zal een extra bonus zijn.
- Neem de trap en laat de lift links liggen. Neem de auto niet als de afstand te lopen is. Doe buitenactiviteiten met je kinderen en huisdieren in het weekend.
De aantrekkingskracht van fastfoodrestaurants en voedingsreclame
Voedselomgevingen zijn belangrijk. Een onderzoek van de NHS heeft obesitas in verband kunnen brengen met de demografische verdeling van fastfoodzaken in verschillende buurten in Groot-Brittannië. Dus als je in een plaats verblijft met veel fastfoodrestaurants, kun je er na een drukke werkdag de voorkeur aan geven om het koken over te slaan en van die restaurants te eten, omdat het eten goedkoop, lekker en gemakkelijk verkrijgbaar is.
Deze voedingsmiddelen zijn rijk aan calorieën, maar arm aan voedingsstoffen die je lichaam nodig heeft. Ze zijn ook dikmakend en leiden tot overgewicht en obesitas.
De makkelijkste manier om dit te omzeilen is om in het weekend thuis makkelijke en houdbare maaltijden te koken of doordeweekse maaltijden van tevoren voor te bereiden. Maar zorg ervoor dat je af en toe iets lekkers eet, zodat je niet moe wordt van gezond eten en halverwege je afslankprogramma opgeeft.
Zowel kinderen als volwassenen worden beïnvloed door de voedselreclames die op televisie worden uitgezonden. Uit een onderzoek blijkt dat voedingsreclame een enorme invloed heeft op het eetgedrag. De invloed is veel groter dan merkvoorkeur. In dit onderzoek aten kinderen 45% meer wanneer ze werden blootgesteld aan voedselreclames.
Je kunt reclames niet vermijden als je niet in een grot woont, maar je kunt wel je eetpatronen in de hand houden. Als jij of je kind graag knabbelen tijdens het tv-kijken, houd dan gezonde snacks bij de hand. Vul kleinere schaaltjes en eet langzaam.
- Trek in het weekend wat tijd uit om maaltijden te bereiden die gemakkelijk te bereiden en te bewaren zijn. Snijd je groenten van tevoren en bewaar ze in luchtdichte bakjes. Verpak de snacks voor de hele week in ziplockzakjes.
- Neem wortelsticks met hummusdip terwijl je tv kijkt – vervang het bakje ijs door een schaaltje yoghurt met fruitgarnituur.
Lage sociaaleconomische status
Heb je er ooit bij stilgestaan dat je risico op of neiging tot obesitas ook kan afhangen van je sociaaleconomische status? Je “sociaaleconomische status” verwijst naar je status ten opzichte van anderen op basis van kenmerken zoals inkomen, kwalificaties, soort beroep en waar je woont.
Hoewel we obesitas van nature associëren met welvaart, tonen studies aan dat mensen met een lagere sociaaleconomische status steeds kwetsbaarder zijn voor obesitas vanwege hun voedingspatroon en gebrek aan lichaamsbeweging.
Hun voeding is rijker aan koolhydraten en verzadigde vetten die vaak minder duur zijn dan verse groenten en fruit, volle granen en vezels. Hun woonplaats kan hen ook beperkte of geen toegang geven tot parken, sportscholen of joggingbanen, wat zou resulteren in weinig lichaamsbeweging, vooral bij kinderen.
Een lage sociaaleconomische status gaat ook vaak samen met een lage onderwijsstatus. Dit zou op zijn beurt leiden tot weinig of geen bewustzijn over de noodzaak van goede voeding en lichaamsbeweging. Deze trend is meer uitgesproken bij vrouwen. Bij mannen lijkt opleiding echter geen rol te spelen en zijn mannen met een hoger inkomen vatbaarder voor obesitas. Dit kan komen doordat het verband tussen obesitas en sociaaleconomische status niet altijd lineair is. Ras en etniciteit spelen ook een rol.
Bewustwordingsprogramma’s over de juiste voedingskeuzes en eetgewoonten kunnen obesitas bij mensen met een lage sociaaleconomische status voorkomen. Voedzaam voedsel is niet altijd duur. Ook je niveau van lichamelijke activiteit moet niet afhankelijk zijn van sportschoolfaciliteiten of een joggingbaan.
- Zelfs als je geen toegang hebt tot sportscholen, joggingbanen of fitnessapparatuur, probeer dan thuis cardio- en krachttraining met je eigen lichaamsgewicht.
Onze omgeving, levensstijl en voedingsgewoonten bepalen hoe gezond we zijn en zijn nauw verbonden met obesitas. Voldoende lichaamsbeweging en gezonde voeding zijn belangrijk om gezond te blijven.
