Niet-alcoholische vette leverziekte: Oorzaken en symptomen
Op dit moment heeft 25% van de wereldbevolking een ziekte zonder symptomen. De ziekte tast stiekem het op één na grootste orgaan in het lichaam aan – onze lever. Het staat bekend als niet-alcoholische vette leverziekte en het is de meest voorkomende leverziekte ter wereld. Het verhoogt het risico op het ontwikkelen van ernstige medische problemen, waaronder hartaandoeningen en zelfs leverfalen.
De meesten van ons associëren leverproblemen met overmatig alcoholgebruik. Maar er zijn genoeg dingen die dezelfde effecten op de lever hebben als alcohol.
Wat is niet alcoholische leverziekte?
Niet-alcoholische leververvetting treedt op wanneer er een overmatige vetophoping in de lever is die niet door alcohol wordt veroorzaakt. De lever bevat een kleine hoeveelheid vet. Maar als meer dan 5-10% van de lever vet bevat, wordt het een leververvetting. Als dit niet wordt behandeld, wordt de lever kwetsbaar voor verdere schade en ontwikkelt deze zich geleidelijk tot andere ernstige problemen, waaronder leverfalen. Mensen bij wie Niet-alcoholische Leververvetting is vastgesteld, lopen een groter risico op hartaandoeningen en beroertes.
Stadia van niet-alcoholische leververvetting
Er zijn vier belangrijke stadia van de ziekte. Houd er rekening mee dat het jaren duurt voordat de stadia zich in een vergevorderd stadium bevinden.
Stadium I: Dit staat bekend als leversteatose of eenvoudige leververvetting. Elke lever bevat een kleine hoeveelheid vet. Wanneer het vetgehalte boven de normale norm groeit, wordt het een leververvetting. Omdat er in dit stadium geen symptomen zijn, blijft het lange tijd onopgemerkt tot het volgende stadium.
Stadium II: Slechts enkele mensen komen in dit stadium dat bekend staat als niet-alcoholische steatohepatitis. In dit stadium is de lever ontstoken en beginnen mensen bepaalde symptomen te voelen, zoals buikpijn.
Stadium III: Als het niet behandeld wordt, kan niet-alcoholische steatohepatitis leiden tot fibrose. Dan veroorzaakt de ontsteking schade aan de levercellen. De lever kan in deze toestand nog functioneren.
Stadium IV: Dit is een vergevorderd stadium dat bekend staat als cirrose. Wanneer niet-alcoholische steatohepatitis voortschrijdt en veel gezonde levercellen worden overgenomen door fibrose, treedt cirrose op. De lever krimpt en er treedt veel littekenvorming op. De schade wordt blijvend en leidt uiteindelijk tot leverkanker of leverfalen. Slechts enkele mensen ontwikkelen cirrose door niet-alcoholische steatohepatitis.
Oorzaken van niet-alcoholische leververvetting
Er zijn geen concrete redenen waarom sommige mensen leververvetting krijgen en andere niet. Enkele experts beweren dat het in families voorkomt, dat het een bijwerking kan zijn van bepaalde medicijnen, of dat het een combinatie van de volgende oorzaken kan zijn.
Obesitas of overgewicht
In elke normale lever zit een klein beetje vet. Maar naarmate je zwaarder wordt, begint het vet zich op te stapelen en bereik je een punt waarop je lever het overtollige vet niet meer aankan. Obesitas blijkt de meest voorkomende reden achter een leververvetting te zijn. Als je zwaarlijvig bent en vooral veel gewicht rond je middel draagt, is het risico groot dat je een niet-alcoholische leververvetting ontwikkelt. En daar houdt het niet op.
Obesitas kan bepaalde genetische factoren die je met je meedraagt versterken. Uit een onderzoek bleek dat niet-alcoholische leververvetting zich kan ontwikkelen als je zwaarlijvig bent en drager bent van een specifiek gen dat PNPLA3 wordt genoemd.
75% van de mensen met obesitas loopt het risico om een vervette lever te ontwikkelen.
Insulineresistentie en diabetes
Mensen met diabetes type 2 lopen het risico om leververvetting te ontwikkelen. Als je diabetes type 2 herleest, kom je erachter dat insulineresistentie een grote rol kan hebben gespeeld bij het ontwikkelen van niet-alcoholische leververvetting. Insulineresistentie kan leiden tot leververvetting doordat vrije vetzuren in het bloed toenemen.
Hoge vetniveaus in het bloed
Triglyceride is een type vet dat in het bloed aanwezig is. Als je eet, wordt vet opgeslagen of verbruikt. Het overgebleven vet dat niet wordt gebruikt, wordt in de lever omgezet in triglyceride. Als je dus ongezonde hoeveelheden van het verkeerde voedsel eet, laat je lever grotere hoeveelheden triglyceriden los in het bloed. Studies hebben hoge niveaus van triglyceriden gekoppeld aan het ontwikkelen van niet-alcoholische vette leverziekte. Deze gaan meestal samen met een hoog LDL “slecht” cholesterol en een laag HDL “goed” cholesterol.
Snel gewichtsverlies
Er zijn ook een paar gevallen waarin soms veel gewicht verliezen in korte tijd kan leiden tot leververvetting. Dit komt waarschijnlijk door een plotselinge verandering van vetten en vetzuren in het bloed. Dit kan gebeuren wanneer mensen een operatie ondergaan om af te vallen. Bijvoorbeeld bij een jejunoileal bypass en gastroplastie en een massieve dunne darm resectie.
Hoge fructoseconsumptie
Een dieet met veel fructose wordt in verband gebracht met niet-alcoholische vette leverziekte. Uit een onderzoek bleek zelfs dat overmatige fructose hetzelfde schadelijke effect heeft op de lever als alcohol. Fructose verhoogt de hoeveelheid urinezuur (normale lichaamsafvalstof) in het lichaam. Wanneer urinezuur een ongezond niveau bereikt, ontstaat er een risico op diabetes, hoge bloeddruk en obesitas – waardoor een omgeving voor leververvetting wordt gecreëerd.
Metabool syndroom
Studies beweren dat mensen met het metabool syndroom een risico lopen op niet-alcoholische leververvetting. Het metabool syndroom is een groep medische problemen die voortkomen uit overgewicht en verhoogt het risico op hartziekten en diabetes. De factoren zijn een combinatie van hoge triglyceriden, laag HDL-cholesterol, hoge bloeddruk en hoge bloedsuikerspiegel.
Bepaalde medicijnen
Een aantal geneesmiddelen zijn in verband gebracht met de ontwikkeling van niet-alcoholische leververvetting. Van corticosteroïden, antidepressiva, antivirale middelen en antipsychotische medicijnen is vastgesteld dat ze het vetgehalte in de lever verhogen.
Risicofactoren van niet-alcoholische leververvetting
Er zijn een paar minder bekende oorzaken van niet-alcoholische leververvetting, of een aantal medische aandoeningen die een vervette lever kunnen verergeren.
- Slaapapneu.
- Polycysteuze eierstokziekte.
- Virale hepatitis.
- Medische problemen die opflakkeren tijdens de zwangerschap zoals auto-immuun hepatitis.
- Onderactieve schildklier.
Symptomen van niet-alcoholische leverziekte
De meeste mensen met niet-alcoholische leverziekte voelen helemaal geen symptomen, vooral niet in het begin. Het kan zijn dat je een paar keer in een paar jaar tijd wat ongemak voelt. Als een eenvoudige leververvetting overgaat in een ontstoken stadium, kun je de volgende vage symptomen krijgen.
- Vermoeidheid.
- Plotseling gewichtsverlies en verlies van eetlust.
- Pijn in de rechterbovenbuik.
- Misselijkheid.
Een gevorderd stadium kan de volgende symptomen hebben:
- Buikzwelling.
- Geelachtige verschijning van de huid en ogen (geelzucht).
- Vergrote borsten bij mannen.
Niet-alcoholische vette leverziekte wordt meestal gediagnosticeerd wanneer je om andere redenen tests ondergaat.
Als je een van de volgende symptomen hebt, laat je dan onmiddellijk onderzoeken, vooral als je familieleden hebt die deze ziekte hebben. Het duurt jaren voordat het ene stadium overgaat in het volgende. Vroegtijdige opsporing is de beste manier om de ziekte aan te pakken en om te keren.