Keratoconus: diagnose, oorzaken, symptomen en behandeling

Het trieste van zegeningen is dat de meeste als vanzelfsprekend worden beschouwd.

Neem bijvoorbeeld onze ogen. Bijna 80 procent van al onze indrukken worden gevormd door het zicht. Ze vergemakkelijken de opname van externe prikkels die in onze hersenen kunnen worden samengevoegd, waardoor we elke dag nieuwe dingen leren. En als we op een dag verstoken zouden zijn van alle andere zintuigen, zoals tast of smaak, is het ons gezichtsvermogen dat ons het best kan beschermen tegen gevaar.

Maar helaas zullen de meesten van ons op een bepaald moment in ons leven te maken krijgen met een vorm van gezichtsverlies – of dat nu in onze jeugd is of op oudere leeftijd. Van staar en leeftijdsgebonden maculadegeneratie tot nachtblindheid en glaucoom – gezichtsverlies uit zich in de vorm van veel verschillende oogziekten.

Goed geïnformeerd blijven over ooggezondheid en oogziekten is de eerste stap om ons te wapenen tegen gezichtsverlies, zodat we ons gezichtsvermogen kunnen beschermen. Een van de meest slopende van deze ziekten is keratoconus.

Wat is keratoconus?

Keratoconus, vaak afgekort tot “KC”, is het uitpuilen van het hoornvlies, veroorzaakt door het verzwakken van de collageenvezels in het hoornvlies. Net zoals stalen balken van lage kwaliteit in de bouw kunnen leiden tot gebrekkige structuren, kunnen zwakke collageenvezels ook leiden tot falen van de structuur van het oog. Zij veroorzaken het dunner worden en uitrekken van het koepelvormige hoornvlies bij het centrum, waardoor het overmatig uitpuilt tot het kegelvormig wordt.

Hoe beïnvloedt Keratoconus het gezichtsvermogen?

Keratoconus is niet inflammatoir van aard en veroorzaakt geen blindheid, maar de verandering in vorm en het dunner worden van het hoornvlies kan ertoe leiden dat het hoornvlies zijn transparantie verliest. Zo kan de ziekte het vermogen van het aangetaste oog om goed scherp te stellen aantasten. Als het niet snel wordt behandeld, kan het zelfs leiden tot littekenvorming van het hoornvlies, waardoor het zicht alleen maar slechter wordt.

Keratoconus is progressief van aard en treft meestal beide ogen. De mate van progressie in elk oog is echter vaak ongelijk, en het komt vaak voor dat de aandoening in het ene oog verder gevorderd is dan in het andere.

Diagnose van Keratoconus

Keratoconus treft één op de duizend mensen. Deze ziekte komt meestal voor bij Aziaten en wordt meestal vastgesteld bij tieners en jonge mensen. De meeste transplantaties worden uitgevoerd bij patiënten tussen de 20 en 45 jaar.

Wat veroorzaakt Keratoconus?

Onderzoekers zijn nog steeds niet zeker over de echte oorzaken van keratoconus. Zij geloven echter dat genetische factoren een grote rol kunnen spelen. De ziekte is ook in verband gebracht met het syndroom van Down, bindweefselaandoeningen en allergische aandoeningen zoals eczeem en astma. Sommige artsen hebben ook vastgesteld dat te veel in de ogen wrijven of het gebruik van slecht passende contactlenzen kunnen bijdragen aan de oorzaak van keratoconus.

Symptomen van keratoconus

Verandering in de vorm van het hoornvlies: Het meest voorkomende symptoom van keratoconus is een uitpuilend hoornvlies – het heldere oppervlak voor de oogbol. Hoewel dit niet al te duidelijk is in de eerste fasen, kan het hoornvlies eruit zien alsof het zich bijna uit de oogkas duwt naarmate de ziekte erger wordt.

Verlies van gezichtskwaliteit: Als het hoornvlies eenmaal drastisch van vorm begint te veranderen, kan het zijn functie – het licht dat het oog binnenkomt naar de lens breken – niet meer uitvoeren. Daardoor kan de lens de ontvangen informatie niet goed op het netvlies richten en dit veroorzaakt een aanzienlijk verlies van de kwaliteit van het gezichtsvermogen. Lichtgevoeligheid, wazigheid en alles zien in de vorm van wazige spookbeelden zijn veel voorkomende vroege symptomen die meestal in de jeugd van de patiënt optreden.

Behandeling van Keratoconus

Er is een groot aantal opties beschikbaar voor de behandeling van keratoconus. Het is aanbevolen om eerst een grondig onderzoek te ondergaan bij uw betrokken oogarts, omdat dit kan helpen vaststellen welke behandeling het beste is voor uw aangetaste ogen.

Een bril: Een bril kan helpen om bijziendheid en astigmatisme die bij keratoconus voorkomen succesvol te corrigeren. Dit is echter alleen in de vroege stadia van de oogziekte.

Contactlenzen: Contactlenzen worden vaak voorgeschreven door de arts om het onregelmatig gevormde hoornvlies te helpen corrigeren en te dwingen om koepelvormig te blijven. Ook dit is alleen in de vroege stadia van de ziekte. Ongeveer 5-10% van de keratoconus patiënten komt in een stadium waarin contactlenzen niet langer effectief zijn en een hoornvliestransplantatie wordt aanbevolen.

Hoornvliestransplantaties: Als de ziekte een bepaald punt overschrijdt, kunnen patiënten met keratoconus een invasieve hoornvliestransplantatie nodig hebben. Minimaal invasieve behandelingen kunnen keratoconus echter effectief genezen, mits de diagnose vroegtijdig wordt gesteld. Dit kan de noodzaak van een volledige hoornvliestransplantatie volledig voorkomen.

Corneale collageen crosslinking behandeling: Dit is een van de medische behandelingen voor ernstige gevallen van keratoconus. Het doel van corneale collageen crosslinking is om het misvormde hoornvlies een stabielere structuur te geven door de zwakke collageenvezels erin te versterken. Op deze manier helpt het de toekomstige progressie van de ziekte te stoppen.

Opmerking: Het is belangrijk op te merken dat contactlenzen tijdens de periode van de oogziekte weliswaar een goed zicht bieden dat anders moeilijk te bereiken zou zijn, maar dat zij de snelheid van de vorming van het kegelvormige hoornvlies niet vertragen, noch de voortgang van keratoconus. Wanneer de lenzen worden gedragen, maken ze alleen tijdelijk het onregelmatig gevormde epitheel (of de huid) van het hoornvlies plat, waardoor de illusie wordt gecreëerd dat de progressie van keratoconus wordt gestopt. Als de ziekte zich verder ontwikkelt, moeten de lenzen voortdurend worden aangepast om de verslechtering van het oog bij te houden, terwijl een operatie kan worden aanbevolen om te voorkomen dat de ziekte het gezichtsvermogen van het oog verder aantast.